Śląski Krzyż Powstańczy jako odznaczenie upamiętniające „bohaterską walkę ludu śląskiego”, przyznawane powstańcom śląskim, jak również innym osobom zasłużonym dla przyłączenia Śląska do Polski w latach 1939–1945, wprowadzone zostało przez Radę Ministrów dekretem z 8 października 1946 roku. Po raz pierwszy zostało nadane 28 września 1947 roku, w czasie uroczystości której główna część odbyła się w Gmachu Województwa i Sejmu Śląskiego w Katowicach (odznaczono wówczas łącznie 5000 osób), od 8 maja 1999 roku zaprzestano nadawania tego odznaczenia.

Prezentowana publikacja szczegółowo opisuje wygląd i formę Śląskiego Krzyża Powstańczego, przybliża dokumentację z nim związaną oraz przedstawia wykaz osób wyróżnionych tym wyjątkowym odznaczeniem.