Niemniejszy tom pokonferencyjny zawiera 24 eseje omawiające dzieje XIX wiecznych Prus, w tym Gdańska. Uzupełnia tym samym lukę badań nad historią lokalną, która po 1945 roku z wielu przyczyn nie cieszyła się popularnością zarówno wśród historyków, jak i czytelników. Luki tej nie wypełnił nawet czwarty tom Historii Gdańska pod redakcją prof. Edmunda Cieślaka z 1998 roku, której dziś próżno szukać na półkach księgarni, a nawet antykwariatów.