Materiały z konferencji w Zamku Królewskim w Warszawie - Muzeum, będącej próbą oceny skuteczności państwa w realiach doby wazowskiej. Oprócz referatów o systemie politycznym i funkcjonowaniu sejmów i sejmików poczesne miejsce zajęły prace z zakresu wojskowości. Czytelnik znajdzie tu rozważania dotyczące stosunku szlachty do imperium osmańskiego i problemu zagrożenia osmańskiego. Nie zabrakło także analizy obronności państwa, relacji na temat roli i kariery cudzoziemców w wojsku polskim w czasach panowania Zygmunta III. W ostatniej części publikacji znajdujemy artykuły przedstawiające edukacje młodzieży szlacheckiej w dobie renesansu oraz praktyczną naukę sztuki wojennej. Książka podzielona jest na cztery części: 1. Wobec Europy i Orientu, 2. Na forum parlamentarnym i rządowym Rzeczypospolitej, 3. Z Kozakami czy przeciw nim 4. Edukacja społeczeństwa i obronność w sferze publicznej. Zawiera także bogatą bibliografię i liczne ilustracje oraz streszczenia w języku angielskim.